Ghana Maybe Time

Tijdens onze roadtrip hadden Gisela en ik de auto zo vies gemaakt dat je je naam kon schrijven op het dashboard. Bewaker George heeft daarom de auto gewassen tot deze helemaal schoon was. Bijna dan. Na afloop stond de hoes van het reservewiel vol met water, lagen de bandjes van de jerrycan los op de auto en was de oprit mooi rood gekleurd van al het stof. Gelukkig heeft hij wel de banden goed gewassen, die moeten immers mooi zwart zijn!

De foto van de Afrikaanse grondeekhoorn (Roadtrip om het Voltameer # 2) was blijkbaar zo mooi dat medewerkers van het Smithsonian gevraagd hebben of ze hem mogen gebruiken voor hun boek Squirrels of the World. De nonexclusive world rights zijn inmiddels verleend en als alles meezit gaat onze foto over een jaar naar de drukker.

Na twee weken er tussenuit moet je weer even in het Ghanese ritme komen maar dat gaat hier vanzelf. Zo heb ik mijn paspoort terug met een op 3 december verlengd visum, dat geldig was tot 27 november. Ik heb dus een paar dagen illegaal in Ghana gezeten dankzij dezelfde personen van wie ik dat niet mag doen. Overigens had ik mijn paspoort twee weken daarvoor ingeleverd, dus wat andere landen in vijf minuten on arrival kunnen doen, kost een Ghanees twee weken.

Er moest ook weer gewerkt worden... dacht ik. Ik zou op dinsdag 8 december een training Debt Management geven aan de Regional Client Care Officers en District Customer Care Officers van Accra West. David Seshie zou een gevulde zaal en lunch regelen en ik had voor mijn vakantie al een presentatie en handouts in elkaar gezet. De training werd echter op maandagmiddag tegen vijven ineens afgebeld met een belangrijke vergadering als slap excuus. Na wat bellen en zeuren heb ik de training de maandag erop alsnog kunnen geven.

Ik zou om negen uur beginnen met de training en ik was niet ontevreden toen om kwart voor elf bijna iedereen was gearriveerd. We zitten hier tenslotte in de GMT tijdzone, oftewel Ghana Maybe Time. Er was zowaar een beamer en de presentatie ging prima. Na afloop was er tijd voor discussie waar belangrijke issues konden worden besproken. Bijvoorbeeld of ze niet allemaal een auto konden krijgen zodat ze meer gemotiveerd zouden raken, of wat er wel niet zou gebeuren als een klant ten onrechte een herinnering zou krijgen. Veel erger nog: wat moeten we doen met al die watermeters die gestolen worden? Navraag leerde dat er de afgelopen maand op de vele duizenden klanten wel 18 watermeters waren gestolen. Als er iets is waar Ghanezen goed in zijn is het Exception Management.

Ik ga dezelfde training ook geven aan de regio’s Accra East en Tema in het begin van 2010 en de grote vraag is natuurlijk wat dit daadwerkelijk gaat opleveren. Een training bezoeken doet men hier namelijk graag aangezien dit neerkomt op een gratis lunch, een vergoeding en een goed excuus voor achterover hangen. De uitdaging voor mij is om in de resterende tijd ervoor te zorgen dat er ook nog iets gebeurt met de inhoud. God is in ieder geval aan mijn zijde: ”Let us pray that we will improve our debt management with the flowchart that Mister Edwin has showed us. Amen!”

Diezelfde week was ook kroegentochtweek. Dinsdag hebben we de verjaardag van Carole gevierd in Zanzi-bar. Woensdag een borrel van leverancier Interplast in het Labadi Beach Hotel. Deze borrel was erg fijn met een live band die een liedje maakte van de gastenlijst, zoveel hapjes dat we niet meer hoefden te eten en een wijnglas dat maar niet leeg raakte. Aangezien ik nog het minst leek te hebben gedronken mocht en moest ik de Toyota Fortuner naar huis sturen. Gelukkig controleren Ghanese agenten strenger op het dragen van slippers dan op rijden onder invloed. Donderdag een borrel van GHANECC (Ghana Netherlands Chamber of Commerce and Culture) in het Golden Tulip Hotel. Deze keer was ik de chauffeur van een gloednieuwe Mitsubishi Pajero met 65 kilometer op de teller en het plastic nog om de stoelen. Na afloop zijn we sushi gaan eten, net als vrijdag na de opening van een kunstexpositie. Het expatleven valt niet mee!

Op vrijdag hadden we op het kantoor een zogeheten Durbar. Dit is een soort open forum waar iedereen mag zeggen wat hij wil en alle klachten en commentaar op tafel gegooid mogen worden. Het openingsgebed werd gevolgd door twee uur gezeur over te weinig auto’s, chauffeurs, kerstbonussen, sitting allowances en een gebrek aan motivatie als gevolg daarvan. Een mooi gebed ter afsluiting, voor iedereen een blikje cola en een hapje en de vrijdagmiddag zit er weer op.

In het weekend had ik ineens een Mitsubishi L200 tot mijn beschikking. Met deze fijne pick-up zijn Mark en ik naar het Krobo Mountain Community Reserve gereden waarover in de reisgids een vaag verhaal stond over hoe dit ooit was opgezet, later was verwaarloosd maar nu weer helemaal in orde zou zijn en tenslotte dat iemand hier ooit een lijk had gevonden. De werkelijkheid was minstens net zo vaag. Een groot bord met "Krobo heritage project site - KEEP OFF - by order of traditional authority" gaf te denken, maar een ouwe baas zonder tanden verzekerde ons dat het allemaal in orde was. Bij de ‘berg’ zelf stond een houten hutje - het "Nature conservation research centre" - maar daar was niemand thuis dus zijn we maar op eigen houtje in de hitte naar boven geklommen. Hier was niet veel te zien behalve een mooi uitzicht en wat vleermuizen in een grot. Toen we weer beneden kwamen stond daar ineens een wazige gast met een machete die naar eigen zeggen de bewaker was maar daar hebben we maar niet al te veel tijd aan besteed.

Na dit mooie avontuur zijn we doorgereden naar Dan Beaded Handicrafts waar we hebben kunnen zien hoe je kralen kunt maken door oude flessen fijn te malen en deze in een soort mini pizza-oven te smelten. Natuurlijk hebben we hier nog wat kraaltjes gekocht; vroeger brachten we kraaltjes naar Afrika en nu kopen we ze weer terug! Vervolgens hebben we geluncht bij Hotel Volta met uitzicht over de Akosombo dam.

Tenslotte wilden we een bezoek brengen aan het Shai Hills National Park maar het werd ons erg afgeraden om naar binnen te gaan, zelfs met een 4x4, omdat het flink had geregend. Een touringcar die vóór de regenbui bij de ingang was geparkeerd zat daardoor vast en aangezien we toch niet verder mochten hebben we maar eens goed bekeken hoe je zoiets oplost. Men neme een tweede touringcar en die twee knoop je met staalkabel aan elkaar. Nadat deze kabel drie keer is gebroken haal je er een sterkere ketting bij en daarmee trek je een touringcar zo hoppakee het bos uit!

Op de terugweg naar Accra kwam er ineens een taxi van rechts de weg opdraaien. Daar hadden wij niet zoveel last van maar een tegemoetkomende tro-tro wel want die klapte er klabaf bovenop. Iets verderop was iemand van de 'snelweg' geraakt en op z’n kop in de berm belandt. Hier maakten wij kennis met de Ghanese variant van langzaam rijdend verkeer door kijkers naar de andere rijbaan. Die idioten zetten massaal hun auto op de vluchtstrook en gaan dan eens rustig staan kijken wat ze ervan vinden.

Ik heb de rest van deze week gebruik kunnen maken van de L200 behalve dit weekend want toen kon het even niet en kreeg ik een andere auto mee. Hierbij werd nogal omslachtig en uitvoerig uitgelegd waarom dit gebeurde en dat het snel zou worden opgelost en ik weet nu waarom. Ik kreeg namelijk een aftandse ZX Auto Admiral mee. ZX staat voor Zhongxing en dat staat voor slecht Chinees kopieerwerk. Zo was de verlichting matig, kreeg de accu de motor maar net aan de praat, weigerden de ramen nogal eens dienst en konden deze alleen bediend worden vanaf de bestuurderskant, waren de stoelen scheef, kraakte de versnellingsbak, gingen de deuren niet altijd open of dicht en waren de ruitenwissers, benzinemeter en airco stuk. Dit alles, en vooral het laatste, maakte het rijden in de Zhongxing tot een ware beproeving. Gelukkig heb ik inmiddels de L200 weer terug!

Met de Zhongxing had ik al na vijf minuten een bekeuring te pakken voor het rijden door oranje licht. Dat mag hier namelijk niet en als je niet kon stoppen reed je blijkbaar te hard en dat mag ook niet. Typisch Ghanese logica. De agent wilde graag weten of ik voor hem een verblijfsvergunning kon regelen in England. “No no, I live in Holland!”. “Yes, you take me to England!”. “No, Holland!”. “Yes England, can you do that?”. “Sorry, that is not possible.”. Als ik hem dan niet mee kon nemen kon ik op zijn minst toch wel een Europese vrouw voor hem regelen? Dan kon hij wel een Ghanese vrouw voor mij regelen. Dat laatste geloof ik graag maar dat is dan ook niet zo moeilijk. Na deze merkwaardige conversatie en 15 cedi mocht ik in ieder geval weer door rijden.

Zaterdag ben ik met de Zhongxing en Mark op stap geweest. Eerst pinnen en tanken maar de pinautomaat deed het niet. Dus toen maar voor onze laatste 10 cedi getankt, naar de andere kant van Accra gereden, gepind en toen weer getankt. Daarna zijn we via de kustweg naar Tema gereden. Dit leek een goed alternatief voor de saaie snelweg maar dat viel tegen omdat de hele boel vast stond en als je airco het niet doet ben je dat snel zat. Via vage binnenweggetjes uiteindelijk in Tema belandt waar we de Greenwich meridiaan hebben opgezocht met een GPS-ontvanger van het werk. In Indonesië heb ik zo de evenaar opgezocht dus kon deze niet ontbreken. Aan het toevallige publiek viel helaas niet uit te leggen wat die twee obrunis met dat apparaat in de berm zochten.

Vervolgens zijn we naar Prampram gereden waar we een heerlijke snapper van de oliedrum-barbecue met yam frietjes hebben gegeten, even op het strand gekeken en toen weer terug om weer eens aangehouden te worden voor het rijden met slippers. De agent was gelukkig al in de kerststemming dus het bleef bij een waarschuwing. In Accra gingen we onze VIP kaartjes voor de Samini Experience op halen in het Ohene Djan Sports Stadium. Samini is hier blijkbaar een bekende artiest en zijn manager had Mark deze kaartjes beloofd. En passant hebben we wat foto’s gemaakt op de grasmat. Een beveiligingsmannetje werd daar een beetje zenuwachtig van want gras is natuurlijk niet om op te lopen!

Na een douche en een snelle hap thuis zijn we met de gloednieuwe Pajero naar het concert gegaan. Dat we deze naast het stadion bij het bewaakte kantoor van Ghana Water konden parkeren gaf wel een geruststellend gevoel. Onze VIP stoelen waren vlak bij het podium wat helaas betekende dat we zo dicht op de snoeiharde muziek zaten dat praten onmogelijk was. Na een uur wachten en een live interview voor een nationale radiozender te hebben gegeven – hebben jullie allemaal geluisterd? – bleek dat Samini werd voorafgegaan door een goedkoop blik Snoop Dogg en Beyoncé imitaties. Halverwege zijn we even naar de bovenste ring van het stadion gelopen voor het uitzicht en een moment relatieve rust en om één uur ‘s nachts waren we het echt zat en zijn we halfdoof naar huis gegaan zonder Samini te hebben gezien.

Ik hoor en lees dat Nederland helemaal in de kerststemming is met sneeuw en kou. Hier, in 30C, wil dat nog niet zo lukken. Fijne feestdagen!